تماشای بازی ‌های جام جهانی و کاهش بازده شرکت ‌ها در ایران

خرداد ۱۳۸۹

از هر هفت نفر شاغل در ایران، یک نفر برای دیدن بازی‌های جام جهانی مرخصی می‌گیرد یا ساعت کاری‌اش را کاهش می‌دهد.

براساس تحقیقاتی که «ایران تلنت» انجام داده است، در ماه‌های خرداد و تیر امسال شرکت‌ها افت قابل ملاحظه‌ای را در بازده کاری تجربه خواهند کرد، چرا که تعداد قابل توجهی از کارمندان برای تماشای فوتبال از ساعت کاری خود استفاده می‌کنند.

«ایران تلنت» (IranTalent.com)، بزرگ‌ترین سایت استخدامی کشور در روزهای ۲۳ تا ۲۶ خرداد امسال یک نظرسنجی‌ اینترنتی انجام داد که نشان میدهد، براساس هشت هزار پاسخ افراد شاغل در ایران، از هر هفت نفر شاغل، یک نفر برای دیدن بازی‌های جام جهانی مرخصی می‌گیرد یا ساعت کاری‌اش را کاهش می‌دهد.

در بخشی از این نظرسنجی از جمعی از شاغلین سراسر کشور پرسیده شد که آیا کار خود را برای دیدن بازی‌ فوتبال متوقف می‌کنند یا نه.

به استناد داده‌های تحقیق، ۱۵ درصد شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی (یک نفر از هر هفت نفر) اعلام کردند که برای دیدن بازی‌ها، کار را متوقف می‌کنند. این آمار شامل کسانی می‌شود که یا از محل کارشان بازی‌ها را دنبال می‌کنند یا برای دیدن بازی‌ها، محل کار را زودتر از موعد ترک می‌کنند.

به گزارش تحقیق «ایران تلنت»، احتمال اینکه مردان کارمند از ساعت کاری خود برای تماشای فوتبال کم کنند، دو برابر زنان برآورد شده است. همچنین زنان متاهل کارمند با ۶ درصد (یک نفر از هر ۱۷ نفر)، پایین‌ترین درصد را به خود اختصاص دادند.

انتظار می‌رود در بازی‌های برزیل، آرژانتین و اسپانیا درصد توقف کار به بالاترین حد خود برسد، چرا که این تیم‌ها در نظرسنجی «ایران تلنت» محبوب‌ترین تیم‌های فوتبال در ایران شناخته شدند.

یکی از تحلیل‌گران «ایران تلنت» درباره هدف این نظرسنجی می‌گوید: به عنوان یک سایت استخدامی آنلاین که بانک اطلاعاتی هزاران متخصص را شامل می‌شود، شرکت‌ها مکرر از ما می‌خواهند که روی مسایل گوناگونی که مربوط به استخدام و محیط کار می‌شود، به آنها مشاوره بدهیم. این روزها، یکی از موضوعات داغ «جام جهانی» است و تاثیر آن بر محیط کار. به همین دلیل ما تصمیم گرفتیم یک نظرسنجی برگزار کنیم تا رفتار و دیدگاه هر دو گروه کارفرما و کارمند را بررسی کنیم.

بر اساس یافته‌های نظرسنجی «ایران تلنت»، در دسته‌بندی‌های شغلی، نیروهای «فروش» بالاترین نرخ را در زدن از کار برای تماشای بازی‌های جام جهانی داشتند و در مقابل کارمندان بخش‌های «اداری» کم‌تر از سایر مشاغل از ساعت کاری خود در این ایام می‌کاهند.

این نظرسنجی همچنین نشان می‌دهد که «مدیران ارشد» شرکت‌ها با یک نفر از هر چهار نفر، آماده‌ترین افراد برای ترک محل کار خود برای تماشای بازی فوتبال هستند.

براساس دسته‌بندی نوع سازمانی که افراد در آن کار می‌کنند، کارمندانی که در شرکت‌های بین‌المللی در ایران مشغول به کار هستند با ۱۸ درصد، بالاترین نرخ متوقف کردن کار را دارند. به نظر می‌رسد این آمار به ساعات طولانی کار که احتمال تداخل زمانی با بازی‌ها را افزایش می‌دهد و همچنین به سیاستهای مدیریت  در این زمینه مربوط باشد. به گفته بعضی مدیران منابع انسانی در شرکت‌های خارجی مستقر در ایران، آنها تلویزیون بزرگی را در دفتر کار خود قرار داده‌اند تا پرسنل بتوانند با هم بازی‌ها را تماشا کنند، چرا که اعتقاد دارند این عمل باعث شکل‌گیری روحیه تیمی بین نیروها می‌شود.

همچنین شرکت‌های بخش خصوصی با ۱۵ درصد در رتبه دوم قرار دارند. کارمندان سازمان‌های دولتی با ۱۴ درصد، پایین‌ترین نرخ توقف کار را در زمان بازی‌های جام جهانی داشته‌اند. ساعات کاری کوتاه‌تر و تداخل زمانی کمتر دلایل اصلی پایین  تربودن این درصد در میان کارمندان دولتی است، چراکه برای بسیاری از کارمندان دولت، پایان کار روزانه (ساعت ۱۴) پیش از شروع اولین بازی (ساعت ۱۶) است.

طبق نتایج به دست آمده از نظرسنجی «ایران تلنت»، ۱۲ درصد از کسانی که در محل کارشان بازی را تماشا می‌کنند، برای دیدن بازی پس از پایان ساعات رسمی کار اضافه کار دریافت می‌کنند.

تبعات بازی‌های جام جهانی تنها بر ایران اثر ندارد. در جام جهانی‌ سال‌های گذشته، بسیاری از شرکت‌های اروپایی افزایش غیبت‌ کارمندان به بهانه «مریضی» را گزارش داده‌ بودند.

همچنین براساس گزارش منتشر شده درروزنامه «وال استریت ژورنال»، خسارتی که شرکت‌های انگلیسی به دلیل غیبت کارکنان در روزهای جام جهانی امسال متحمل می‌شوند، یک میلیارد پوند تخمین زده شده است.

مدیران و اجازه مرخصی برای تماشای فوتبال

کارشناسان اقتصادی بر این باورند که اگر ایام جام جهانی «مناسب» مدیریت نشود، می‌تواند خسارت‌های عمده‌ای برای شرکت‌ها به وجود بیاورد. مرخصی‌های گسترده پرسنل، گذراندن زمان کاری به خواندن تحلیل بازی‌ها، بحث میان هواداران تیم‌ها در محیط کار و همچنین کم‌خوابی‌های ناشی از تماشای دیر وقت بازی‌ها همگی می‌تواند در کاهش بازده کاری موثر باشد.

در نظرسنجی «ایران تلنت» از افرادی با سمت‌های مدیریتی پرسیده شد که آیا به نیروهای زیردست خود اجازه می‌دهند برای تماشای بازی فوتبال از منزل، شرکت را زودتر ترک کنند و یا حداقل در محل کار بازی‌های جام جهانی را به طور زنده دنبال کنند؟

تنها ۱۱ درصد مدیران (یک نفر از نه نفر) اعلام کردند که «قطعا» به کارمندان خود برای دیدن بازی‌ها مرخصی می‌دهند، در حالی‌که دیگران یا درخواست‌های مرخصی را رد می‌کنند یا مرخصی را منوط به «حجم کار» می‌دانند.

مدیران در تهران به نسبت همتایان خود در دیگر شهرستان‌ها انعطاف بیشتری داشتند. در تهران ۱۲ درصد از مدیران با مرخصی کارمندان برای تماشای فوتبال موافقند، در حالی‌که در شهرستان‌ها تنها ۸ درصد از مدیران اینگونه فکر می‌کنند.

مدیرانی که خودشان قصد متوقف کردن کار برای تماشای بازی‌ها را داشتند، دو برابر دیگران انعطاف‌پذیری برای موافقت با مرخصی پرسنل نشان می‌دهند.

از زاویه دیگر، جام جهانی بر تقاضای کالا و خدمات نیز تاثیر می‌گذارد. «رستوران‌ها» از بخش‌هایی هستند که انتظار می‌رود در این ایام افت درآمد داشته باشند، چرا که مردم بیشتر ترجیح می‌دهند در خانه بمانند. اما همزمان، برای بعضی کالاهای خانگی افزایش تقاضا مشاهده می‌شود.

«ایران تلنت» به سراغ چند فروشگاه لوازم صوتی و تصویری رفت و با گردانندگان آنها گفت‌و‌گو کرد. این افراد افزایش حجم فروش دستگاه‌های تلویزیون را تا پیش از شروع بازی‌ها گزارش کردند. هر چند این آمار، در مقایسه با رشد فروش دستگاه تلویزیون در جام جهانی قبل که تیم ملی ایران در آن حضور داشت، بسیار پایین‌تر بوده است.

در ایران هنوز هیچ تحقیق رسمی و جامعی درباره ابعاد اقتصادی جام جهانی در کشور انجام نشده است، اما بر اساس نرخ غیبت کارمندان، انتظار می‌رود افت کاری و خسارت‌های حاصل از آن قابل توجه باشد. از سوی دیگر برخی کارشناسان احتمال می‌دهند که خسارت‌های ناشی از تماشای بازی‌های جام جهانی، در مقایسه با دیگر عوامل کاهنده بازده، دارای اهمیت ویژه‌ای نباشند.

منبع: IranTalent.com